Kategori: Makaleler

Kafiye ve Redif Nasıl Ayırt Edilir? Şiir çözümlemesine meraklı biri olarak, uzun yıllardır mısraların sonundaki o gizemli ses uyumlarının peşinden gittim. Beni asıl ilgilendiren soru: Bir dizeyi okuduğumuzda, “bu bir kafiye mi yoksa redif mi?” diye nasıl anlayabiliriz? Bu yazıda hem tarihsel arka planıyla hem günümüz akademik tartışmaları bağlamında kafiye‐redif ayrımını analiz edeceğiz. Tarihsel Arka Plan: Kafiye ve Redifin Türk Edebiyatındaki Yeri Türk edebiyatında şiir biçimlerinin gelişimiyle birlikte, ses uyumu ve tekrar unsurları da belirgin bir estetik işlev kazanmıştır. Özellikle klasik dönem (Divan edebiyatı) metinlerinde kafiye ve redifin kuralları oldukça yerleşiktir. Örneğin, dize sonlarında uygulanan ses benzerlikleri ve tekrarlar (ek…

Kademesiz Vites Ne Demek? Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen Üzerinden Bir Siyasal İnceleme Günümüz toplumlarında, araçların her geçen gün daha teknolojik hale gelmesi, insanların günlük yaşamlarını şekillendirdiği gibi, kullandıkları araçları anlamak da toplumsal yapıyı çözümlemekte önemli bir rol oynar. Kademesiz vites (CVT – Continuously Variable Transmission), arabaların güç aktarım sistemlerinde devrim yaratan bir terim olarak, aslında sadece bir mühendislik terimi olmanın ötesine geçmiştir. Aynı zamanda, toplumların nasıl bir güç yapısına sahip olduğunu ve bu yapıların bireyler üzerinde nasıl etkiler yarattığını anlamamıza da yardımcı olabilir. Peki, kademesiz vites ne demek ve bunun toplumsal ilişkilerle, özellikle iktidar ve güç dinamikleriyle nasıl bir…

Lokomotif Şirket Ne Demek? Gelecekteki Rolü ve Etkileri Son zamanlarda, iş dünyasında “lokomotif şirket” terimi giderek daha fazla duyulmaya başlandı. İlk bakışta, bu ifade demir yoluna dair bir çağrışım yapıyor gibi görünebilir. Ancak aslında bu terim, ekonomideki büyük, güçlü ve yönlendirici şirketleri tanımlamak için kullanılıyor. Lokomotif şirketler, bir sektörde veya hatta tüm ekonomi üzerinde büyük etkiler yaratabilen, büyüklükleri ve stratejik vizyonlarıyla diğer şirketlere yön veren firmalardır. Ama bu şirketlerin gelecekteki etkileri ne olacak? Teknoloji, sürdürülebilirlik ve toplum odaklı yaklaşımlar ışığında, lokomotif şirketlerin rolü nasıl değişecek? Erkekler stratejik ve analitik bir bakış açısıyla, kadınlar ise toplumsal etkiler ve insan odaklı yaklaşımlarla…

Şekerli Leblebi de Gluten Var Mı? Bir Hikâye Üzerinden Yanıt Bir gün, Sibel’in mutfak masasında sıcak bir çay demlemekte olduğunu hayal edin. Fakat bu çay, yalnızca gündelik bir içecek değil, Sibel için bir anlam taşır. Hemen yanında, üzerinde geleneksel bir Türk leblebi tabağı duruyor. Şekerli leblebi, Sibel’in küçük bir keyfi. Ancak, bir gün, bu basit atıştırmalığın tadını çıkarırken aklına bir soru takılır: “Şekerli leblebi de gluten var mı?” Sibel, o an, yıllar önce doktordan duyduğu, gluten hassasiyeti nedeniyle hayatını ne kadar zorlaştıran o tavsiyeyi hatırladı: “Gluten, vücudunuza zarar verebilir, dikkatli olmalısınız.” Kendi sağlığına özen göstermeyi her zaman önemsemişti, ama yine…

Lenfatik Ne Demek? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Analiz Selam sevgili okuyucular! Bugün çok ilginç bir konuya dalacağız: Lenfatik sistem. Peki ama “lenfatik” nedir, tıpta ne anlama gelir ve neden bu kadar önemli? Hadi gelin, sadece bilimsel bir bakış açısıyla değil, kültürel ve toplumsal bir perspektiften de keşfedelim. Birlikte, hem küresel hem de yerel düzeyde lenfatik sistemin nasıl algılandığını, anlam bulduğunu tartışalım. Kimi zaman, tıp dünyasında kullandığımız terimler, sadece biyolojik değil, aynı zamanda kültürel bir miras da taşır. Lenfatik sistem, dünyadaki farklı toplumlarda nasıl algılanıyor? Bu sistemin vücutta ne gibi roller üstlendiğini anlamak için, sadece biyolojiden değil, kültürel bir mercekten…

Jelatinli Jöle Nasıl Yapılır? Ritüeller, Semboller ve Kültürel Yapılar Üzerine Antropolojik Bir Yolculuk Kültürlerin çeşitliliğini anlamaya çalışan bir antropolog olarak, kimi zaman küçücük bir mutfak malzemesinin bile toplumların ritüellerini, sembollerini ve kimlik inşasını anlamamızda açıklayıcı bir araç hâline gelebildiğine şahit oluyorum. Jelatinli jöle de bu “gündelik mucizelerden” biridir. Basit bir tarif olarak görülebilir; ancak aslında toplulukların yemekle kurduğu ilişkiyi, ortak hafızayı ve kutlama pratiklerini anlamamıza olanak tanıyan kültürel bir penceredir. Jelatinli Jöle Yapımına Antropolojik Bir Bakış Jelatinli jöle hazırlamak, çoğu kültürde kutlamaların, misafirperverliğin ve aile birlikteliğinin simgesel bir parçasıdır. Tatlı sofraları, yalnızca damak tadını değil; birlikte olmanın verdiği duygusal güveni,…

Giriş Merhaba arkadaşlar, bugün sesimizin ne kadar kıymetli olduğunu ve aslında çoğu zaman gündelik hayatımızda pek düşünmediğimiz bir konu üzerine kafa yoracağız: Larenjit. Evet, kulağa basit geliyor olabilir ama bu konunun hem köklerinde hem günümüzde hem de geleceğe dair yansımalarında düşündürücü boyutları var. Haydi bir kahve alın, rahat bir köşeye geçin ve birlikte bu ses kutusunun (gırtlağımızın) uyarısını dinleyelim. — Larenjitin Kökenleri – Ses Kutusuna Yolculuk Larenjit, halk arasında gırtlak ya da ses kutusu olarak bilinen bölge olan Larinks’in iltihaplanması ya da tahriş edilmesi anlamına geliyor. ([Acıbadem][1]) Ses telleri burada bulunur ve bu tellerin sağlıklı çalışması ses çıkarabilmek için kritik.…

1 Kutu Lens Ne Kadar Gider? Lens takmayı tercih edenlerin en çok sorduğu sorulardan biri, “1 kutu lens ne kadar gider?” sorusudur. Lens kullanımı, göz sağlığını doğrudan etkileyen bir konu olduğu için, doğru kullanım süresi ve bakım, çok önemlidir. Peki, 1 kutu lensin kullanım süresi ne kadar? Hangi faktörler bu süreyi etkiler? Bu yazıda, lens kullanımının ne kadar sürdüğünü, çeşitli faktörlerin bu süreyi nasıl değiştirebileceğini ve lenslerin bakımıyla ilgili bazı ipuçlarını ele alacağız. Lens Tipleri ve Kullanım Süresi Lenslerin kullanım süresi, en başta kullanılan lensin türüne bağlıdır. Gözlük yerine lens kullanan birçok kişi, bu lenslerin ne kadar süre dayanacağı hakkında…

Zuhur Maden: Kültürel Derinliklerin Arayışındaki Bir Anlam Kültürler, insanlığın binlerce yıl süren birikiminin izlerini taşıyan zengin birer hikayedir. Her bir kültür, kendine özgü ritüeller, semboller ve anlamlar aracılığıyla dünyayı anlama ve ifade etme yolunu seçer. Peki, bu derin anlamlar zaman zaman nasıl daha görünür hale gelir? Bir antropolog olarak, her bir kültürde karşımıza çıkan sembolizmin ve ritüellerin, insanın içsel dünyasıyla olan bağlantısını merak ederim. Bu yazıda, “zuhur maden” kavramı üzerinden, kültürlerin bilinçaltındaki derinliklere inmeye çalışacağız. Zuhur Maden: Anlamın Derinliklerine Yolculuk Zuhur maden, kelime anlamıyla bir tür “gizli yer” veya “sırların ortaya çıktığı alan” olarak tanımlanabilir. Ancak bu terim, sadece bir…

Merhaba sevgili okur, bugün huzurla ama bir o kadar da merakla, Osman I ve onun ismini taşıyan devletin—yani Osmanlı Devletinin—adının neden “Osmanlı” olarak anıldığına dair bilimsel ve açık bir yolculuğa çıkıyoruz. Hem tarihî verilerle hem de kelime kökenine bakarak ilerleyeceğiz; söz konusu olduğu üzere herkesin anlayabileceği bir dille. “Osmanlı” Adının Kökeni ve Tarihsel Bağlamı Osmanlı Devleti’nin adının “Osmanlı” oluşu, en temel düzeyde, kuruluşunda önemli rol üstlenen Osman I’in adıyla doğrudan ilişkilidir. Osman I, XIII–XIV. yüzyıllarda Anadolu’da küçük bir beylik olarak ortaya çıkan ve zamanla imparatorluğa dönüşen devletin kurucusudur. ([Vikipedi][1]) İngilizce “Ottoman Empire” terimi de bu Osman adı üzerinden türemiştir: “Ottoman” kelimesi, Osman’ın adının batı dillerine aktarımı…